Redacción LABREGANDO.GAL – 12/04/2023
◼️ O panorama agrario na Unión Europea
Datos inquietantes revelan unha redución do 37% no número de agricultores da UE nos últimos 15 anos. Segundo un informe Eurostat, (a axencia de estatística europea) en 2020 quedaban 9,1 millóns de explotacións, 5,3 millóns menos que en 2005. A que se debe este drástico descenso? Profundaremos nos principais factores e as súas ramificacións.
◼️ Desaparición da agricultura mixta
Un factor crave deste declive é a diminución do número de explotacións mixtas, nas que coexisten a produción agrícola e gandeira. Entre 2005 e 2020 desapareceron 2,6 millóns de explotacións deste tipo. Ademais, desapareceron 1,6 millóns de explotacións gandeiras especializadas e 0,9 millóns de explotacións especializadas en cultivos herbáceos.
◼️ Aumento das explotacións especializadas
En 2020, as explotacións especializadas na produción vexetal representaban o 58% das explotacións da UE, mentres que as industrias especializadas na gandería constituían o 22%. Entre elas, as máis importantes son as leiteiras, seguidas das de gando vacún, aves de curral, ovino, caprino e outros animais de pasto.
◼️ Distribución xeográfica das explotacións
Os agricultores dedicados á produción de cultivos predominan en numerosos países de Europa do Leste e do Mediterráneo. Pola contra, países do noroeste de Europa como Luxemburgo (82%), Irlanda (79%) e os Países Baixos (58%) presentan unha maior proporción de agricultores centrados na produción gandeira.
◼️ A recesión agrícola
A diminución do número de pequenos agricultores é crucial para o declive agrícola xeneral da UE. As grandes explotacións (>50 ha) multiplicáronse, mentres que as pequenas sufriron un descenso do 38%.
◼️ A conquista tecnolóxica
A mecanización da agricultura e os avances tecnolóxicos han catalizado a redución do número de agricultores. A tecnoloxía moderna permite aos agricultores atender superficies máis grandes con menos man de obra, o que estimula a consolidación das explotacións.
◼️ A invasión das cidades
A urbanización é outro factor que contribúe á redución das terras de cultivo. A expansión das zonas urbanas devora as terras de labranza, exercendo unha enorme presión sobre os agricultores para que abandonen as súas terras. Ademais, a urbanización ofrece atractivas oportunidades económicas que afastan aos agricultores da agricultura e atráenos cara á vida urbana.
◼️ Predicamentos políticos
A política agrícola da UE inflúe no declive da agricultura. En consecuencia, os pequenos agricultores familiares loitan por sobrevivir, e as políticas que avogan por unha agricultura máis grande e eficiente fan avanzar a reestruturación industrial.
◼️ Repercusións e camiño por percorrer
A diminución do número de granxas agrícolas na UE ten numerosas repercusións. Por unha banda, a concentración industrial permite realizar economías de escala e aumentar a eficacia da produción. Á inversa, a perda de pequenos negocios agrarios pode afectar negativamente á biodiversidade, as paisaxes rurais e a conservación das tradicións culturais e gastronómicas.
Ademais, o declive dos agricultores podería poñer en perigo a sustentabilidade e o futuro da agricultura da UE, agravado pola rápida urbanización e o envellecemento da poboación rural.
Para facer fronte a estes retos, deben formularse e executarse políticas agrarias que fomenten a sustentabilidade, a diversidade e a integración dos pequenos agricultores no sistema agrario europeo. Estas políticas deben abarcar o apoio financeiro, a formación rural, o asesoramento técnico, a facilitación da substitución xeracional e o fomento da innovación dentro do sector agrícola.
Así pois, requírense medidas proactivas para facer fronte ás consecuencias da deterioración da paisaxe agrícola europeo, garantindo un futuro próspero e sostible.