CSIC puxo en marcha 10 proxectos de investigación sobre transformación ambiental e dixital en Galicia, financiados a través dunha convocatoria aberta. Espérase que estes proxectos estean terminados para 2025, e o instituto recibiu en total uns 1,8 millóns de euros.
Desenvolverase ata 2025 no marco da Misión Bioloxica de Galicia, período no que se investigarán os beneficios do cultivo de millo, patacas, e especies de piñeiro e castiñeiros resistentes ás pragas.
Durante a “Convocatoria 2021 de proxectos orientados ás transicións ecolóxicas e as transicións dixitais” do Plan Estatal de Investigación Científica e Técnica 2021-2023 no marco do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia, o Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) está a realizar dez novas investigacións en Galicia financiadas pola Axencia Estatal de Investigación (AEI), que deberán estar finalizados en 2025.
✔️ Proxectos MBG
MBG ten previsto executar os proxectos identificados nesta convocatoria en Santiago e Pontevedra. En Santiago, o proxecto será executado por Elena Corredoira Castro (Unidade Técnica de Biotecnoloxía e Mellora Forestal) e Pilar Sánchez Testillano (Centro de Investigacións Biolóxicas – CSIC). O proxecto “Rexeneración in vitro de especies arbóreas resistentes en ecosistemas agroforestais ameazados polo cambio climático: unha nova estratexia utilizando pequenas moléculas”. El proxecto contará cunha dotación duns 250.000 euros.
A reprogramación celular é un dos principais obxectivos da investigación. Mellorar a rexeneración in vitro das especies forestais máis importantes da Península Ibérica, incluíndo sobreiras, aciñeiras, castiñeiros, piñeiros de California e piñeiros marítimos mediante a indución de embriogénesis somática. Cada unha das cinco especies vese gravemente afectada por unha enfermidade causada por un patógeno diferente (fungos, oomicetos ou bacterias). Como resultado do cambio climático e o quecemento global, os seus efectos aceleráronse.
✔️ Cultivar patacas empregando menos fertilizantes químicos e pesticidas.
Montserrat Díaz Raviña (Grupo de Bioquímica do Chan) é membro do equipo de investigación do proxecto “Redución de insumos (fertilizantes e pesticidas) e aumento da biodiversidade na produción de pataca” baixo a dirección de “Estratexias naturais sostibles para a transición cara a unha agricultura máis sostible e resiliente” dirixido por David Fernández Calviño (UVigo). O proxecto está cofinanciado polo Instituto Johann Heinrich von Thunen (Alemaña) e a Universidade de Copenhague (Dinamarca) por un importe de 253.000 euros.
O seu propósito é reducir o uso de fertilizantes e nematicidas na produción de patacas mediante a introdución de novos métodos de cultivo naturais (leguminosas, nematicidas ou extractos de plantas, variedades de pataca resistentes aos nematodos na rotación trigo-pataca) e o mantemento da calidade do chan e a diversidade microbiológica para garantir unha produción sostible, sa e rendible.
✔️ Millo tolerante á seca (para gran e penso).
En Pontevedra, os principais responsables do proxecto ‘Desenvolvo de variedades versátiles de millo adaptadas ao cambio climático’ son Ana María Butrón Gómez (Grupo de Xenética e Mellora de Millo) e Rogelio Santiago Carabelos (Grupo de Bioquímica e Fisioloxía de Cultivos).
O proxecto traballa activamente nesta dirección. O proxecto de investigación abarca unhas 220 000 variedades de millo. Asignáronse aproximadamente 220 000 euros a este proxecto de investigación.
Como parte do programa, o Instituto de Recursos Naturais e Agrobiología de Salamanca (CSIC) e o Instituto de Agrobiotecnología (CSIC) do Gobierno de Navarra estudarán a variabilidade cando o millo cultívase baixo diferentes réximes hídricos. O obxectivo é identificar metabolitos e trazos fisiolóxicos que poidan utilizarse indirectamente para mellorar a cantidade e a calidade da biomasa, e determinar metabolitos e características fisiolóxicas que indirectamente melloran a cantidade e calidade da biomasa.
✔️ O impacto da produción de resina na conservación dos piñeirais.
Jorge Durán (Grupo de Biogeoquímica e Cambio Global) é o investigador principal do proxecto “Resposta dos fluxos de gases de efecto invernadoiro e o ciclado de nutrientes ao quecemento climático en zonas verdes urbanas”. O financiamento do proxecto ascende aproximadamente a 240 000 euros.
Rafael Zas Aregui e Luís Sampedro Pérez (Grupo Xenética e Ecoloxía Forestal) coordinaron o proxecto TAPPINESS titulado “Esclarecendo os efectos do aproveitamento resinero para asegurar a resiliencia e a sustentabilidade de servizos ecosistémicos dos piñeirais de piñeiro marítimo”.
O proxecto foi coordinado polo Centro de Investigación Forestal (INIA), a Universitat de Lleida, Cesefor, a Generalitat Valenciana, a Universidade Sueca de Agricultura (SLU), Zumain Enxeñeiros SL e ENEBADA SL.
O obxectivo do proxecto é crear unha rede de centros de investigación a longo prazo cun orzamento de máis de 240 000 euros e investigará as complexas repercusións da produción de resina na fisioloxía, ecoloxía e sustentabilidade dos piñeiros. Inclúe investigacións sobre o impacto da produción de resina na conservación dos recursos naturais. Crecemento e ecofisiología do piñeiro, interaccións en canto a ecosistema e restauración de piñeirais.
✔️ Resistencia do castiñeiro e o piñeiro ao cambio climático.
A rexeneración in vitro de árbores resilientes para a recuperación de ecosistemas agroforestais ameazados polo cambio climático: novas estratexias con moléculas pequenas desenvolveranse en Santiago, liderado por Elena Corredoira Castro, da Unidade Técnica de Biotecnoloxía e Mellora Forestal, como investigadora principal, xunto con Pilar Sánchez Testillano (Centro de Investigacións Biolóxicas-CSIC).
O obxectivo principal é buscar novas moléculas que promovan a iniciación celular e a embriogénesis somática para mellorar a rexeneración in vitro de sobreira, aciñeira, castiñeiro, piñeiro de California e piñeiro marítimo, as principais especies forestais da Península Ibérica.
Estas cinco especies ven moi afectadas por unha serie de enfermidades patógenas (fungos, mofos e bacterias) que ven exacerbadas polo cambio climático.
